Estkiel ruslingvano mi preferas uzi por Esperanto rektan klavararanĝon, en kiu al ĉiu litero de Esperanto respondas aparta klavo de la klavaro (samkiel ni havas tion por la literoj rusaj).
Por la angla lingvo mi uzas QWERTY-aranĝon; tial la esperantigo de mia klavaro rezultigas jenan ŜŬERTĜ-aranĝon:
ŝ ŭ e r t ĝ u i o p ĵ ĥ a s d f g h j k l ; z ĉ c v b n m , . / |
Tia aranĝo disponeblas kiel unu el la opcioj en la EK-esperantigo fare de Jurio Finkel; mi mem realigis ĝin per Emakso — vd la pakaĵon e8.el kaj ties anglalingvan (ĉar Emakso-stilan) priskribon.
Iuj povas bedaŭri la klavojn por {} kaj []; tamen en realaj tekstoj pli oportunas enigi ilin pare, difininte la funkciojn
(defun insert-brackets () "Make a pair of [_] and be positioned to type inside of them." (interactive) (insert "[]") (backward-char)) (defun insert-braces () "Make a pair of braces and be positioned to type inside of them." (interactive) (insert "{}") (backward-char)) (global-set-key "\C-c[" 'insert-brackets) (global-set-key "\C-c{" 'insert-braces)
Mi ankaŭ opinias oportuna difini apartajn klavojn por ŝanĝi lingvan medion en Emakso. Ekz-e por ŝalti Esperanto-medion mi elektis la klavon F3 (iam tio respondis al la signara normo Latina-3a, nun malaktuala). La koncerna funkcio ne nur ŝanĝas la klavararanĝon, sed ankaŭ esperantigas mian uzulnomon kaj ŝaltas esperantan vortaron por la literumilo:
(defun sergio () "Set e-mail address to Sergio Pokrovskij" (interactive) (setq user-full-name "Sergio Pokrovskij" (set-language-environment "esperanto") (ispell-change-dictionary "eo") (set-input-method 'e8)) (defun sergei () "Set e-mail address to Sergei Pokrovsky" (interactive) (setq user-full-name "Sergei Pokrovsky") (ispell-change-dictionary "english")) (defun sergej () "Set e-mail address to Sergej Pokrovskij" (interactive) (setq user-full-name "С.Б. Покровский") (set-input-method 'russian-computer)) (global-set-key [f3] 'sergio) ; ŝaltu la Esperantan medion (global-set-key [f1] 'sergej) ; ŝaltu la rusan (global-set-key [M-f1] 'sergei) ; ŝaltu la anglan
Ekzistas pluraj distribuaj garnituroj de Linukso, kiuj diferencas en diversaj detaloj. En miaj komputilojn mi uzas Ubuntojn (Ubuntu-11.10 kaj Kubuntu-13.10), ene de kiuj mi uzas la malpezajn fenestrosistemojn Openbox kaj Fluxbox.
Mian okazon komplikas tio, ke krom la klavararanĝoj usona kaj
esperanta mi bezonas aranĝon rusan; kaj krome, la cirkonstanco, ke
kiam oni ebligas la rusan aranĝon, defaŭlte aktiviĝas la ŝaltilo
Ctrl+Alt, kiu en Emakso ofte bezonatas por la rolo C-M
(ekz-e C-M-s vokas la komandon isearch-forward-regexp).
Tial por malembarasi min je tiu miskomplezo mi komencas miajn
klavarajn agordojn en la startiga komanddosiero per forviŝo:
setxkbmap -option
Linuksoj posedas rektan enigmetodon por Esperanto, kiun oni povas ŝalti per la konzola komando
% setxkbmap epo(malsimile ol por pliparto da lingvoj, kiujn oni indikas per dulitera kodo, Esperanton oni ial indikas per la kodo trilitera). Post tio la qwerty-klavoj havos la valoron ŝĝertŭ; la neesperantaj literoj askiaj estas disponeblaj per kombino kun la dekstra Alt-modifilo:
Alt+q ktp.
Tamen ial du klavoj en tiu aranĝo estas permutitaj: ŭ kaj
ĝ. Por konformigi Linukson al miaj kutimoj (al la
ŝŭertĝ-aranĝo) mi aldonis la enigvarianton suertg en
la dosieron /usr/share/X11/xkb/symbols/epo — tio estas ĝia
situo en mia Ubunto; en aliaj versioj aŭ garnituroj oni povas serĉi la
entenantan dosierujon symbols per io simila al
% find /usr -name epo | grep 'symbols/epo'Alinomu tiun
symbols/epo en ion kiel symbols/epo~
(por povi reveni al la antaŭa stato se vi deziros); kaj kopiu
mian epo anstataŭe. Post tio vi povos ŝalti
la ŜŬERTĜ-aranĝon per
% setxkbmap epo suertgPor mia oportuno mi lokis tiun komandon ĉe
Mod4+F3
(Mod4 estas la Win-klavo de la Majkrosoftaj klavaroj), kaj
simile faris apartajn klavajn akordojn por la komandojsetxkbmap ussetxkbmap ruTia aranĝo konvenas se oni devas enigi longajn tekstojn ekster Emakso (ekz-e per LibreOffice); sed ĝi maloportunas se oni uzas konzolon aŭ laboras en Emakso (Emakso ne bone funkcias, se en la ekstera X-sistemo estas ŝaltita klavararanĝo rusa aŭ esperanta). Tial mi uzaas la rektan ŜŬERTĜ-aranĝon nur ene de Emakso (kie ĝi funkcias per la maĥanismo esmaksa), kaj por la maloftaj uzoj eksteremaksaj mi uzas la kombinan metodon.
Oni malfermu la sistemajn agordojn (ekz-e per la falmenuo ĉe la supra dekstra dentorado):
System | Keyboard | Layouts | Options
Tie malfermu kaj elektu Adding Esperanto circumflexes.
Paralele kontrolu, ĉu en la listo aperanta je la antaŭa paŝo (post elekto de la Opcioj) estas elektita Compose key (la kunmeta klavo). Kutime oni elektas la dekstran Alt-klavon.
Post tio la kombinoj de
DekstraAlt+{c,g,h,j,s,u}
devas produkti ĉapelitajn literojn.
/home/sergio/.fluxbox/startup) la komandojn
setxkbmap -option setxkbmap -layout "us,ru" -variant ",phonetic" \ -option grp:rwin_toggle,lv3:ralt_switch,esperanto:qwerty,grp_led:scroll
La unua forviŝas la malnecesan aranĝoŝaltilon
Alt+Ctrl.
La dua enkondukas du ĉefajn klavararanĝojn: la usonan QWERTY kaj la
rusan ЯВЕРТЫ (misnome «fonetikan»), kiun mi preferas por ne erari pri
la interpunkciaj klavoj. La dekstra Win-klavo (rwin) baskule ŝaltas
rusan aŭ usonan aranĝon. La ruluma indikilo lumeta de la klavaro
signalas, ĉu la kuranta aranĝo de klavaro estas rusa. Kaj la dekstra
Alt-klavo plus bazo de ĉapelota letero de Esperanto produktas (en la
usona aranĝo) la ĉapelitan leteron:
rAlt+c = ĉ
rAlt+C = Ĉ
...
rAlt+u = ŭ
Laste ŝanĝita: 2014-05-02